GroenLinks en PvdA verkeren in een vroege winterslaap

Eigenlijk heb ik er een hekel aan om me op te winden over interne partijpolitieke perikelen. In vele opzichten staat de wereld in brand. En ook de politieke situatie in Nederland, waar extreem-rechts de lakens lijkt uit te delen, schreeuwt om politieke actie.

Waar blijft links? Waarom worden er geen demonstraties tegen Wilders c.s. georganiseerd? Waar blijven affiches die in duidelijke beeldtaal de absurde leugens over ‘massamigratie’ aan de kaak stellen? Waar blijven de pogingen om met een breed front van maatschappelijke en politieke organisaties dit kabinet de wacht aan te zeggen? Waar blijven de pamfletten en actiekranten om uit te leggen wat er niet deugt aan Schoof c.s. en welke beleid wél hout snijdt om de woningnood, de armoede en de vervuilers aan te pakken? Waar blijven de stickers op lantaarnpalen en stoplichten die met cartoons van lachwekkende figuren als Faber en Agema fietsers en voetgangers een vrolijk moment bezorgen op weg naar school of werk? Waarom zijn GroenLinks en PvdA afwezig bij demonstraties voor een wapenstilstand in Gaza?

Helemaal niets!

 De partijen die de motor van dit verzet zouden moeten zijn, PvdA en GroenLinks, lijken in een vroege winterslaap te verkeren. Natuurlijk, de 25 Tweede Kamerleden doen ongetwijfeld hun best in de Haagse vergaderzalen. Al dringt daar weinig van door in huiskamers en bedrijfskantines. Maar anders dan de eenmanszaak van Wilders, hebben GroenLinks en PvdA samen ruim 90.000 leden. Trots liet Frans Timmermans weten: ‘Juist nu hebben we een sterk en verenigd links nodig. Voor al die mensen die geloven dat het anders kan en moet. Die zich samen met ons hard maken voor een sociaal, menselijk en groen Nederland. Een Nederland dat opkomt voor iedereen. Op naar de 100.000 leden!’

Vele duizenden leden zijn actief in de vakbeweging, milieugroepen, vluchtelingenwerk of vrouwenclubs, zijn werkzaam in de zorg, bij een woningcorporatie, in een distributiecentrum of zijn ZZP’er in de mediawereld. En nóg meer leden hebben een rijk actieverleden.

Wat dóén de partijbesturen met dit enorme reservoir aan menskracht? Helemaal niets! Er wordt in deze barre tijden geen enkel initiatief genomen om rond enkele belangrijke thema’s als zorg, wonen, migratie, bestaanszekerheid en verschrikkelijke oorlogen activiteiten te ontwikkelen die duidelijk maken waar ‘verenigd links’ voor staat. En daarmee de boer op te gaan. Om mensen te informeren, steun te verwerven, andere organisaties erbij te betrekken.

 De treurige erfenis van Halsema

 Als GroenLinks lid (voor de PvdA kan ik niet spreken) krijg ik alleen af en toe een e-mail over de samenwerking met de PvdA. En een ronkend stukje van Timmermans over een actuele, parlementaire kwestie.

Voor een partij die zichzelf graag ziet als een actieve ledenpartij is dat bitter weinig. Er wordt geen enkele politieke activiteit door het partijbestuur ontplooid. Dat is overigens een treurige erfenis van het tijdperk Halsema (2002-2010). In die periode is door haar invloed, daarbij fors gesteund door haar toenmalige politieke assistent (en nu Tweede Kamerlid) Tom van der Lee, GroenLinks verworden tot een kiesvereniging. Het ledenblad werd afgeschaft, evenals het partijparlement. Het partijbestuur werd ontdaan van elke politieke betekenis. Functies met een politieke portefeuille verdwenen. Het partijbestuur mocht alleen nog de vereniging GroenLinks bestieren, om het even of het een politieke partij dan wel een wandelclub betrof. Discussiedagen vonden niet meer plaats. Partijcongressen werden gladgestreken applausmachines.

Met deze interne machtsgreep van Halsema -en de Tweede Kamerfractie – is de partij GroenLinks als voertuig voor maatschappelijke verandering onklaar gemaakt. Het politieke primaat – en ieder politiek initiatief- kwam voor 100% bij de Tweede Kamerfractie te liggen. Een grovere ontkenning van het leerstuk dat maatschappelijke veranderingen hun weerslag hebben op politieke besluitvorming is niet mogelijk. Als links zich niet meer bezighoudt met het aanjagen van die maatschappelijke verandering, resteert machteloze, parlementaire politiek.

Samen Vooruit! (?)

Terwijl ik dit schrijf krijg ik een leden-email van GroenLinks voorzitter Eikelenboom en PvdA-voorzitter Sent. Of ik mee wil denken over het actieplan Samen Vooruit! (met uitroepteken, geen vraagteken), dat de samenwerking van GroenLinks en de PvdA verder gaat bediscussiëren.

Een van de onderwerpen is de ‘Partij van de toekomst’. Met de volgende toelichting:

Wat betekent ledendemocratie, hoe mobiliseren we onze achterban en vrijwilligers beter, en wat zijn inspirerende voorbeelden van partij-organisaties uit binnen en buitenland? Met andere woorden: hoe ziet de vereniging van de toekomst eruit?

Een onduidelijk stukje tekst, maar dat kan een vergissing zijn. Immers, niet ‘hoe’ maar ‘waartoe’ mobiliseren we onze achterban?

Volgens de tijdsplanning loopt het actieplan tot medio 2026. Daarna vindt er besluitvorming plaats over de definitieve vorm van samenwerking tussen GroenLinks en de PvdA.

Het lijkt me een goed idee als de partijbesturen van GroenLinks en PvdA snel een actieplan ontwikkelen om het kabinet Schoof te ontregelen. De onderwerpen liggen voor het oprapen.